Από τον Νίκο Γαργαλάκο
Εστιάζοντας στο αληθινό χρονικό της θρυλικής συνεργασίας ανάμεσα στον μελλοντικό GOAT του μπάσκετ, Μάικλ Τζόρνταν, και την πολυεθνική εταιρεία Nike, το Χόλιγουντ δράττεται της ευκαιρίας να (ξανα)διηγηθεί την προσφιλή αμερικανική ιστορία της αναπάντεχης επιτυχίας κόντρα σε όλα τα προγνωστικά.
ΥΠΟΘΕΣΗ: Εν έτει 1984, η εικόνα της Nike, Inc. δεν προμηνύει σε τίποτα τον κολοσσό ένδυσης και υπόδησης στον οποίο θα γιγαντωνόταν χάρη στο brand Air Jordan· η αμερικανική πολυεθνική βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας λόγω χαμηλών πωλήσεων υποδημάτων και ψάχνει εναγωνίως λύσεις προκειμένου να επανακάμψει. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία θα μιλήσει το αλάνθαστο ένστικτό του ο Σόνι Βακάρο (Ματ Ντέιμον), ενός πολυμήχανου στελέχους πωλήσεων στο τμήμα μάρκετινγκ της εταιρείας με ειδικότητα στο μπάσκετ. Έχοντας ψυχανεμιστεί την προοπτική του ανερχόμενου -τότε ρούκι των NBA draft- Τζόρνταν, ο Βακάρο θεωρεί ότι ο μοναδικός τρόπος για να βγει η Nike από το τέλμα είναι να χτίσει πάνω του ένα επαναστατικό νέο brand παπουτσιού. Θα καταστρώσει λοιπόν τα πλάνα του για να κλέψει την υπογραφή του από τις κυρίαρχες -τότε- Adidas και Converse, έχοντας σύμμαχο ( ; ) τις… διαστακτικές πλάτες του ιδρυτή και CEO της Nike, Φιλ Νάιτ (Μπεν Άφλεκ). Μαζί τους, ο αντιπρόεδρος μάρκετινγκ της εταιρείας, Ρομπ Στράσερ (Τζέισον Μπέιτμαν), το έτερο κομβικό στέλεχος Χάουαρντ Γουάιτ (Κρις Τάκερ) και ο επικεφαλής δημιουργικού της εταιρείας, Πίτερ Μουρ (Μάθιου Μάερ), οι οποίοι συνθέτουν μια αντισυμβατική ομάδα που ρίσκαρε τα πάντα για να πετύχει ένα από τα μεγάλα εμπορικά deal του αιώνα.
Ξεδιπλώνοντας το κουβάρι του κολοσσιαίου success story με τη Nike σε ρόλο… αουτσάιντερ, η στιβαρή σκηνοθεσία του ικανού Μπεν Άφλεκ («Argo», «The Town») κάνει ό,τι χρειάζεται για να μας εντάξει στο κλίμα των 80s, το όραμα του Βακάρο, τις συμπληγάδες από τις οποίες καλείται να διέλθει για να πάρει το πράσινο φως και τις πυρετώδεις προετοιμασίες προκειμένου να υλοποιηθεί. Παράλληλα, περιστοιχίζει τον κεντρικό χαρακτήρα με πρόσωπα που άλλοτε σιγοντάρουν και άλλοτε αντισταθμίζουν τη φιλοδοξία του, επιτρέποντας να αναδειχθούν ουσιαστικά διλήμματα μέσω της μεταξύ τους τριβής (π.χ. επιχειρηματικό ρίσκο vs επαγγελματική ασφάλεια/σταθερότητα) ή χρησιμοποιώντας τη ως πλατφόρμα για να εκδηλωθούν με συμπαθητικό τρόπο οι χιουμοριστικές τάσεις του σεναρίου του Άλεξ Κόνβερι. Προς το τέλος, δίνει μια πιο διευρυμένη διάσταση, εμβαθύνοντας στη σημασία του επαναστατικού deal των Nike-Τζόρνταν -και τον ρόλο-κλειδί της συμβίβαστης μητέρας του Μάικλ, Ντελόρις Τζόρνταν (Βαϊόλα Ντέιβις)- για τη μετέπειτα κατάκτηση του δικαιώματος των αθλητών να αποκομίζουν κι εκείνοι -εκτός από τις εταιρείες- κέρδη από την εμπορική εκμετάλλευση του ονόματός τους.
Κάπου εκεί βρίσκεται συμπυκνωμένη και η πιο πολύτιμη ουσία αυτής της βιογραφικής δραμεντί: Ζητούμενο δεν είναι απλά η επιτυχία μιας κλειστής ομάδας προνομιούχων, ως επί το πλείστον λευκών ανδρών, οι οποίοι θα κερδοσκοπήσουν χάρη στο όχημα του «μαύρου αθλητή». Στις μέρες μας, αυτή είναι μια ιστορία που δεν ενδιαφέρει και πολύ να ξανακουστεί. Έχοντας επίγνωση αυτού του γεγονότος, οι Άφλεκ και Κόνβερι αποφασίζουν να τη μετατρέψουν εξίσου σε μια ιστορία για τον Αφροαμερικανό αθλητή-φαινόμενο (ο οποίος ναι μεν δεν μπαίνει ποτέ αμέσως στο κάδρο, αλλά παίρνει μια γεύση από το μέλλον του στον προφητικό -και έξυπνα διανθισμένο με μοντάζ πραγματικών στιγμιοτύπων- μονόλογο του Βακάρο προς το φινάλε), και κυρίως για τη διορατική μέντορα μητέρα του: Εκείνη που αξιοποιεί μακρόπνοα το ανεπανάληπτο ταλέντο του μπασκετμπολίστα υιού της για να αλλάξει τις καθιερωμένες ισορροπίες στο άθλημα προς κατοχύρωση των ανθρώπων που ιδρώνουν πραγματικά τη φανέλα, και που στην πλειοψηφία τους ξεκίνησαν από μη προνομιούχο αφετηρία. Και όχι κοντόφθαλμα, μόνο και μόνο για να συνεχίσουν να κερδοσκοπούν τα κουστουμαρισμένα στελέχη των πολυεθνικών ωσότου ξεζουμίσουν την εκάστοτε «κότα» με τα χρυσά αβγά.
Συνοψίζοντας, το «Air: Κυνηγώντας Ένα Θρύλο» (πρωτ. τίτλος «Air») διακρίνεται από ενδιαφέρον υπόστρωμα πληροφορίας για το παρασκήνιο της μυθικής συμφωνίας που γέννησε το brand «Air Jordan», σε συνδυασμό με μια προσεγμένη σκηνοθεσία και μια ανά διαστήματα έξυπνη και σωστά εστιασμένη γραφή. Κι όμως, αυτά δεν διαφοροποιούν την προσπάθεια -τουλάχιστον όσο θα θέλαμε- από την καθιερωμένη «εμπνευστική» feel good ταινία που θα αποθεώσει για μια ακόμα φορά το αμερικάνικο όνειρο, καθησυχάζοντας ότι «όλα βαίνουν καλώς» -όπως και ότι «όλα στον καπιταλισμό είναι δυνατά». Μια βεβαίωση που μπαίνει στο κάδρο μέσω της έμφασης στις ευρύτερες κατακτήσεις για τους αθλητές μέσω της ρηξικέλευθης συμφωνίας του Τζόρνταν με τη Nike ώστε ο τελευταίος να εισπράττει ποσοστά από τις πωλήσεις των επώνυμων προϊόντων του, εύκολα όμως ανατρέπεται αν αναλογιστούμε πόσοι Αφροαμερικανοί -επί του συνόλου- έχουν καταφέρει να αλλάξουν τη μοίρα τους χάρη στο ορόσημό της. Πάντως, εάν κάτι θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο, είναι ότι με τη συντροφιά μιας τέτοιας ταινίας θα περάσετε ένα ευχάριστο δίωρο -παρά κάτι-, και αν αυτό είναι το ζητούμενο, τότε σας την προτείνουμε ανεπιφύλακτα.
FILM PLANET 